Λίπανση

Κάθε καλλιέργεια έχει τις δικές της ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά, οι οποίες διαφέρουν ανάλογα με την παραλλακτικότητα του κάθε αγρού και το στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας.

Μια αποτελεσματική στρατηγική λίπανσης πρέπει να στοχεύει στην κάλυψη των πραγματικών αναγκών της καλλιέργειας, με την εφαρμογή της εισροής στο σημείο που χρειάζεται. Η στοχευμένη λίπανση μπορεί να επιτύχει ομοιομορφία στη βλάστηση και την ανάπτυξη των φυτών και να διατηρήσει ή να αυξήσει τις αποδόσεις, μειώνοντας παράλληλα το κόστος παραγωγής και επιβαρύνοντας ελάχιστα το περιβάλλον.

Τρόποι

Η παραλλακτικότητα είναι η διαφοροποίηση που παρατηρείται -ακόμα και με γυμνό μάτι- στην ανάπτυξη μιας καλλιέργειας μέσα στο ίδιο χωράφι. Μπορεί να οφείλεται σε εδαφικούς παράγοντες, όπως περιοχές με υψηλή αλατότητα ή με διαφορετική περιεκτικότητα σε άργιλο, οργανική ουσία και θρεπτικά στοιχεία, τμήματα με συμπιεσμένο έδαφος και προβλήματα στράγγισης, αλλά και σε τοπογραφικούς παράγοντες, όπως η διαφορά στην κλίση. Το αποτέλεσμα είναι ο σχηματισμός περιοχών με ανομοιόμορφη βλάστηση μέσα στο ίδιο χωράφι.

Η παραλλακτικότητα μπορεί να καταγραφεί με τη χρήση των κατάλληλων εργαλείων, τα οποία διαχωρίζουν τον αγρό σε επιμέρους τμήματα με όμοια χαρακτηριστικά. Τα τμήματα αυτά ονομάζονται Ζώνες Ανάπτυξης και διευκολύνουν την εφαρμογή των κατάλληλων εισροών που θα ενισχύσουν την αποδοτικότητα της καλλιέργειας, χωρίς να αυξήσουν το κόστος.

Η χρήση των ζωνών ανάπτυξης είναι ένας εύκολος τρόπος για τον εντοπισμό, την ταξινόμηση και την χωρική κατανομή της παραλλακτικότητας που εμφανίζει ένα χωράφι.

Προβλήματα

Η παραγωγικότητα ενός χωραφιού εξαρτάται κυρίως από τις εισροές και τις καλλιεργητικές πρακτικές. Η δόση των εισροών καθορίζει και το κόστος της παραγωγής, παράμετρος η οποία επηρεάζει σημαντικά τους παραγωγούς. Το κόστος των εισροών μεταβάλλεται συχνά και συνήθως έχει αυξητική τάση, καθώς οι τιμές των αγροτικών προϊόντων παρουσιάζουν ανοδική πορεία. Ειδικά σε χρονιές που το κόστος αυξάνεται σε μεγάλο ποσοστό, οι παραγωγοί αδυνατούν να το απορροφήσουν και το ενσωματώνουν στην τιμή, με αποτέλεσμα να μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή.

Ταυτόχρονα, οι πρακτικές που ακολουθούνται σε πολλές περιπτώσεις είναι ακόμα εμπειρικές. Για παράδειγμα, αν κάποια περιοχή δεν είναι πολύ παραγωγική, τότε οι παραγωγοί χρησιμοποιούν μεγαλύτερες ποσότητες σπόρων ή προσπαθούν χειροκίνητα να διαφοροποιήσουν τη δόση εφαρμογής του λιπάσματος, για να γίνει πιο αποτελεσματική η εφαρμογή. Η πρακτική αυτή, όταν γίνεται εμπειρικά και δε βασίζεται σε επιστημονικά αποτελέσματα (πχ. ανάλυση εδάφους) συνήθως αυξάνει το κόστος των εισροών χωρίς να προσφέρει ιδιαίτερα αποτελέσματα, ενώ παράλληλα ενδέχεται να επιβαρύνει το έδαφος και το περιβάλλον.

Ειδικά σε χρονιές που οι καιρικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές, τα παραπάνω μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή σε επίπεδο απόδοσης, ποιότητας και κόστους. Νέες πρακτικές και σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία που συνδυάζουν επιστημονική γνώση, δεδομένα και εμπειρία μπορούν να εφαρμοστούν και να αξιοποιηθούν, ώστε η διαχείριση των εισροών να γίνει πιο δομημένα και αποτελεσματικότερα.

Νέες Πρακτικές

Τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να καταγράψουν με ακρίβεια την υπάρχουσα κατάσταση στο χωράφι, στη συνέχεια να διαχειριστούν τη συγκεντρωμένη πληροφορία και τα διάφορα δεδομένα και τέλος να δώσουν συστάσεις για τις εισροές, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της κάθε περιοχής ξεχωριστά. Σε ένα σύστημα Γεωργίας Ακριβείας, το τελικό στάδιο πριν τη λίπανση στο χωράφι, είναι ένας ψηφιακός χάρτης του χωραφιού που απεικονίζει τις ζώνες διαχείρισης, το είδος των εισροών και τις δόσεις που εφαρμόζονται ανά ζώνη.

Τα πλεονεκτήματα που έχουν οι αγρότες από την υιοθέτηση νέων καλλιεργητικών πρακτικών είναι πολλά:

βελτιωνεται η αποδοτικότητα των λιπάνσεων, καθώς η διαδικασία γίνεται πιο στοχευμένα μέσα στον αγρό,
περιορίζεται η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και ελαχιστοποιείται η επιβάρυνση στο περιβάλλον,
εξοικονομείται χρόνος και ενέργεια, και
μειώνεται το κόστος παραγωγής.

Cropapp

Η υπηρεσία λίπανσης του CropApp παρέχει στους παραγωγούς ψηφιακούς χάρτες με τις Ζώνες Βλάστησης του αγρού, τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε για να εφαρμόσουν διαφοροποιημένες δόσεις κατά τη βασική και την επιφανειακή λίπανση, είτε για να τους συμβουλευτούν για να πραγματοποιήσουν δειγματοληψία εδάφους.

Πως δουλεύει η υπηρεσία Λίπανσης
Για να δημιουργηθεί ένας ψηφιακός χάρτης λίπανσης μέσα από το CropApp ακολουθούνται τα παρακάτω βήματα:

1. Συλλογή Δεδομένων: Το CropApp συλλέγει για τον κάθε αγρό όλες τις διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες του τρέχοντος και των τελευταίων τριών ετών.

2. Ανάλυση και αξιολόγηση: Για κάθε εικόνα χωριστά, υπολογίζει τους δείκτες βλάστησης (πχ. NDVI), οι οποίοι αποτυπώνουν με ακρίβεια την ανάπτυξη των φυτών και την παραλλακτικότητα του αγρού. Στη συνέχεια, επεξεργάζεται όλα αυτά τα δεδομένα και οριοθετεί περιοχές με παρόμοια ανάπτυξη φυτών και πυκνότητα βλάστησης, που ονομάζονται Ζώνες Βλάστησης.

3. Δημιουργία ψηφιακών χαρτών και ερμηνεία: Οι Ζώνες Βλάστησης του αγρού, απεικονίζονται σε ψηφιακούς χάρτες και διακρίνονται σε περιοχές Υψηλής, Μέτριας και Χαμηλής βλάστησης. Έτσι, οι παραγωγοί έχουν στη διάθεσή τους μια «ακτινογραφία» των αγρών τους με σημαντικές ενδείξεις για την «υγεία» της καλλιέργειας σε κάθε ζώνη βλάστησης.

Πως μπορούν οι παραγωγοί να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το CropApp, για να δημιουργήσει τις ζώνες βλάστησης, χρησιμοποιεί δορυφορικές εικόνες του τρέχοντος και των τριών προηγούμενων ετών. Οι ζώνες μεταβάλλονται ανάλογα με τις καλλιεργητικές πρακτικές και την καλλιέργεια που ήταν εγκατεστημένη την κάθε περίοδο. Γι’ αυτό, πριν την εξαγωγή του χάρτη, είναι σημαντικό, οι παραγωγοί να ορίσουν τις καλλιέργειες που είχαν εγκατεστημένες τα τρία προηγούμενα έτη. Με τον τρόπο αυτό, θα οριοθετηθούν αποτελεσματικότερα οι ζώνες βλάστησης του χωραφιού, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για να καθοριστούν οι δόσεις του λιπάσματος. Ο χρόνος στον οποίο γίνεται η λίπανση (βασική ή επιφανειακή) καθορίζει τα βήματα που θα κάνουν οι παραγωγοί στην υπηρεσία για να εξάγουν τους αντίστοιχους χάρτες με τις Ζώνες Βλάστησης.

Βασική λίπανση Για τη βασική λίπανση, η οποία γίνεται πριν ή κατά τη σπορά, θα πρέπει να επιλεχθεί ένας από τους τρεις διαθέσιμους χάρτες με Ζώνες Βλάστησης των προηγούμενων καλλιεργητικών περιόδων. Για μεγαλύτερη ακρίβεια, συστήνεται να επιλεχθεί μια καλλιεργητική περίοδος που είχε την ίδια καλλιέργεια με αυτήν που πρόκειται να εγκατασταθεί. Για παράδειγμα, αν πρόκειται να εφαρμοστεί μεταβαλλόμενη, βασική λίπανση σε βαμβάκι, τότε θα πρέπει να επιλεχθεί ο αντίστοιχος χάρτης ενός προηγούμενου έτους κατά το οποίο καλλιεργήθηκε βαμβάκι.

Επιφανειακή Λίπανση
Για την επιφανειακή λίπανση, η οποία γίνεται κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, θα πρέπει να επιλεχθεί ο χάρτης με τις Ζώνες Βλάστησης του τρέχοντος έτους. Ο χάρτης αυτός αποτυπώνει την πιο πρόσφατη κατάσταση της βλάστησης στο χωράφι και ανανεώνεται κάθε φορά που υπάρχει μια νέα δορυφορική εικόνα μέσα στην τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο.

Στις ετήσιες καλλιέργειες, οι ζώνες βλάστησης του τρέχοντος έτους είναι διαθέσιμες μετά το φύτρωμα και αφού τα φυτά έχουν αναπτυχθεί αρκετά, περίπου 30 ημέρες, μετά τη σπορά.

Καθορισμός δόσεων εφαρμογής: Οι ζώνες βλάστησης είναι περιοχές της καλλιέργειας που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά ανάπτυξης. Επομένως, οι δόσεις του λιπάσματος θα πρέπει να προσαρμοστούν σε κάθε τέτοια περιοχή για να γίνει πιο στοχευμένα και αποδοτικά η λίπανση. Οι παραγωγοί μπορούν να υπολογίσουν την ποσότητα του λιπάσματος που θα εφαρμόσουν σε κάθε ζώνη βλάστησης με δύο τρόπους:

1. Συμπληρώνουν τη συνολική δόση που επιθυμούν να εφαρμόσουν, και στη συνέχεια η υπηρεσία αυτόματα την κατανέμει ανά ζώνη βλάστησης. 2. Συμπληρώνουν απευθείας τα πεδία με τη δόση του λιπάσματος που επιθυμούν να εφαρμόσουν σε κάθε ζώνη.
Και στις δύο περιπτώσεις, η υπηρεσία υπολογίζει τα κιλά του λιπάσματος που απαιτούνται για κάθε ζώνη, αλλά και για το σύνολο του χωραφιού.

Δειγματοληψία εδάφους
Οι χάρτες με τις ζώνες βλάστησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους παραγωγούς ως “οδηγός” για τη δειγματοληψία εδάφους, καθώς αποτυπώνουν περιοχές στο χωράφι, όπου πιθανόν να υπάρχει έλλειψη θρεπτικών στοιχείων. Με την υπηρεσία Λίπανσης του CropApp, μπορούν να συμβουλεύονται τους χάρτες με τις Ζώνες Βλάστησης και να λαμβάνουν δείγματα στοχευμένα, από όλες τις ζώνες του χωραφιού. Η ανάλυση των δειγμάτων καταγράφει τη χωρική μεταβλητότητα των ιδιοτήτων του εδάφους και βοηθάει τους παραγωγούς να εφαρμόσουν τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της καλλιέργειας, σε κάθε ζώνη βλάστησης